Sportpsychologie

Sportpsychologie is de tak van wetenschap, die de mentale aspecten van beweging bestudeert en al vanaf 1895 sporadisch wordt beoefend. Sportpsychologie bestudeert gedrag in situaties van sport en bewegen. Hierbij worden de principes van psychologie toegepast.  Aan de ene kant brengt sportpsychologie de invloed van psychologische en emotionele factoren op sport in kaart en aan de andere kant de invloed van sport op psychologische en emotionele factoren. Een sportpsycholoog kan een sporter helpen door hem te leren een aantal mentale technieken in te zetten om de mentale factoren zoals: zelfvertrouwen, motivatie, aandacht en concentratie, mentale weerbaarheid en omgaan met tegenslagen te beïnvloeden.

De meeste van deze technieken zijn onder te brengen in vier hoofdgroepen:

• doelen stellen
• ontspanning
• verbeelding (‘imagery’)
• gedachtencontrole

Het doel van de begeleiding door een sportpsycholoog is om de sporter te leren om zijn mentale toestand continu optimaal te regelen. Voor wedstrijden wordt deze optimale mentale toestand wel de ideale prestatietoestand genoemd. Om de sporter beter te leren kennen en ook om hem meer inzicht te geven in zijn eigen persoonlijkheid kan een sportpsycholoog gebruikmaken van (sport-) psychologische vragenlijsten en tests. Voor presteren is meer nodig dan alleen fitheid, techniek of tactisch inzicht. Het maximale uit jezelf kunnen halen is ook een kwestie van mentaliteit. Vaak worden topprestaties ten onrechte toegeschreven aan de vorm van de dag. Met mentale training leg je het lot niet meer in handen van toevalligheden, maar bepaal je voortaan je eigen koers. In een individuele intake wordt eerst getest hoe je er mentaal voorstaat. Daarna werken we aan de ontwikkeling van je mentale vaardigheden.

Traumatherapie

Wat is een trauma?
Een trauma is een intense, overweldigende ervaring, waarin je overspoelt raakt door prikkels en emoties, die het menselijke bevattingsvermogen te boven gaan. Dit geeft een gevoel van machteloosheid en kan symptomen veroorzaken (PTTS – post traumatische stress stoornis). Traumatherapie heeft zich de laatste jaren verder ontwikkeld en het werd steeds meer duidelijk dat de effecten van een trauma via het lichaam behandeld kunnen worden. De behandeling zal plaats vinden door middel van EMDR. Er zijn methoden gevonden, die toegang geven om rechtstreeks met het zenuwstelsel te werken. Op een zorgvuldige en wetenschappelijk onderzochte manier kunnen we nu het zenuwstelsel helpen de energie van het trauma te ontladen. Als een belevenis voor ons zo overweldigend is dat we niet meer kunnen reageren, dan is het net alsof er iets in ons bevriestof vast komt te zitten. Er ontstaat en grote lading van energie in ons lichaam, die blijft circuleren en die geen uitweg vindt. Bij traumatherapie ga je niet in de herbeleving van de bedreigende situatie van toen, maar werk je vanuit het hier en nu. Via het contact maken met jouw gevoel van veiligheid en het contact met het lichaam maak je ruimte voor kleine ontladingen. De heling van trauma gebeurd door stap voor stap de bevroren energie te laten smelten of de onderbroken beweging van vechten of vluchten af te maken. Traumatherapie repareert het zenuwstelsel, zodat het weer optimaal kan functioneren. Daarbij leert ons lichaam zichzelf weer te reguleren. Hierdoor keert het gevoel van eigenwaarde, kracht en het gevoel weer verder te kunnen terug.    Symptomen van een trauma kunnen zijn: nachtmerries, slapeloosheid, flashbacks, angsten, over-activiteit, depressies, bindingsangst, overgevoeligheid, migraine.

Een ontwikkelingstrauma

Een ontwikkelingstrauma kan het gevolg zijn van over- en onderprikkeling van het kind tijdens de belangrijke ontwikkelingsfasen. Hechting kan verstoord raken, en er ontstaan hechtingspatronen die in het leven van het kind en later de volwassene problemen opwerpen.  Omstandigheden in het leven van een kind, die een ontwikkelingstrauma tot gevolg kunnen hebben zijn: huiselijk geweld, misbruik, verwaarlozing, verlies van een dierbare of scheiding van de ouders op zeer jonge leeftijd, door ziektes, operaties of andere ziekenhuisopnames, vallen, ongelukken etc.

EMDR
EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) is een therapie voor mensen die last blijven houden van de gevolgen van een schokkende ervaring. Er kunnen zich psychische klachten ontwikkelen, zoals b.v. zich opdringende herinneringen aan de traumatische gebeurtenis, ‘flashbacks’ of nachtmerries. Dan spreekt men van een posttraumatische stress-stoornis (PTSS).  EMDR is bedoeld voor de behandeling van mensen met PTSS en andere traumagerelateerde angstklachten. Voorwaarde is dat deze klachten zijn ontstaan als direct gevolg van een concrete akelige gebeurtenis en waarbij het denken aan deze gebeurtenis nog steeds een emotionele reactie oproept. De effecten van EMDR leidt tot versnelde informatieverwerking. De afleidende stimulus van oogbewegingen in combinatie met het denken aan de traumatische gebeurtenis zorgt ervoor dat het natuurlijke verwerkingssysteem wordt gestimuleerd.

Ontwikkelingsstoornissen

Een ontwikkelingsstoornis is een lichamelijke of psychische aandoening bij kinderen, waardoor hun ontwikkeling anders verloopt dan die van de meeste kinderen. Vaak zijn leerproblemen het gevolg, soms ook gedragsproblemen. Een ontwikkelingsstoornis is iets anders dan een ontwikkelingsachterstand, waarbij kinderen zich veel langzamer ontwikkelen dan hun leeftijdsgenootjes.

Voorbeelden van ontwikkelingsstoornissen:

ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder of aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit) 
Kinderen met ADHD vinden het moeilijk om zich te concentreren, ze worden snel afgeleid door van alles wat er om hen heen gebeurt. Ook zijn ze impulsief en doen vaak voordat zij denken. Er zit als het ware geen rem op. Daarnaast zijn deze kinderen hyperactief, ze voelen grote onrust van binnen en stilzitten is een enorme opgave.

ASS Autisme Spectrum Stoornis
Autistische kinderen leven in hun eigen ‘wereldje’. Ze reageren meestal niet zoals anderen en hebben vaak moeite met sociale contacten. Soms kunnen ze zomaar woorden of zinnen blijven herhalen of bewegingen blijven uitvoeren. Autistische kinderen kunnen erg van slag raken bij een kleine verandering in de dagelijkse routine.

Oorzaken van een ontwikkelingsstoornis
Een ontwikkelingsstoornis ontstaat vanuit het kind zelf: Erfelijke factoren spelen een rol, bijvoorbeeld een afwijking in de hersenenproblemen bij de geboorte, zoals zuurstoftekort, ontwikkelingsproblemen na de geboorte, zoals voedseltekort in de eerste levensjaren, een gebeurtenis van ‘buitenaf’, bijvoorbeeld een ongeluk of bestraling. Anders dan de omgeving vaak denkt, spelen sociale- en psychische factoren geen rol.